Dirk III van Holland ("de Jeruzalemer")

ca. 985 - 1039  (~ 54 jaar)

• Naam	Dirk III van Holland ("de Jeruzalemer")
  Geboorte	ca. 985
  Geslacht	Mannelijk
  Overlijden	27 mei 1039
  Begraven	Egmond
  Persoon-ID	I1009	Kwartier Casper Heijnen
  Laatst gewijzigd op	12 nov 2024

  
  

  Vader	Arnulf van Holland,   geb. ca. 950, Gent ovl. 18 sep 993 (Leeftijd ~ 43 jaar)
  Moeder	Liutgard van Luxemburg,   geb. ca. 965   ovl. na 13 mei 1005 (Leeftijd ~ 40 jaar)
  Huwelijk	ca. 31 jul 980  [1]
  Gezins-ID	F1399734135	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

  Gezin	Othelhildis van de Noordmark   ovl. 9 mei 1044, Saksen
  Huwelijk	Type: civil  [1]
  Kinderen	1. Bertrade van Holland,   geb. ca. 1015   2. Floris I van Holland,   geb. ca. 1015   ovl. 28 jun 1061, Nederhemert (Leeftijd ~ 46 jaar)
  Gezins-ID	F1399733670	Gezinsblad  |  Familiekaart
  Laatst gewijzigd op	12 nov 2024

  
  

• Aantekeningen

  Hij was de zoon van Arnulf en Liutgarde van Luxemburg. Voor 1019 huwde hij met Othilde van de Noordmark, uit welk huwelijk vier kinderen bekend zijn, twee zonen en twee dochters. Van zijn zonen volgde Dirk hem als Dirk IV op. Zoon Floris, op wie na het overlijden van Dirk IV de grafelijke titel overging, werd bekend als Floris I. Van de dochters uit het huwelijk van Dirk III huwde Betrade later Dirk van Katlenburg en Swanhilde een zekere Emmo. Dirk III was nog te jong om te regeren toen zijn vader sneuvelde. Daarom nam zijn moeder het bestuur over het graafschap voor hem waar. Gedurende zijn minderjarigheid werd Holland bedreigd door aanvallen van de Friezen. Zijn moeder Liutgarde riep de hulp in van haar zwager, de Duitse keizer Hendrik II. Deze begaf zich met een leger vanuit Utrecht per schip naar het Friese gebied en bracht deze aanvallen in 1005 tot staan. Toen Dirk III meerderjarig werd en het bestuur zelf in handen nam, was het in het noorden van zijn graafschap kennelijk toch niet veilig genoeg, want hij trok zich terug in het gebied rond Vlaardingen. Daar, in de latere Riederwaard, toen het Merwedewoud genoemd, een bosrijk en moerassig gebied in het mondigsgebied van de Maas en Waal, liet Dirk III grond in cultuur nemen door Friese kolonisten. Dit terwijl het gebied eigenlijk toebehoorde aan de bisschoppen van Utrecht, Trier en Keulen. Kooplieden uit Tiel, die handel dreven met Engeland, klaagden bovendien hun nood omdat de schippers die weigerden tol aan Dirk te betalen, door deze geplunderd werden. Bisschop Adelbold van Utrecht riep hierop de hulp in van de Duitse keizer en Dirk II kreeg in 1018 de opdracht om zijn versterking bij Vlaardingen te ruimen. Graaf Dirk III trok zich echter op zijn burcht terug. Deze burcht bevond zich op de plaats waar zich nu de kern van het huidige dorp Maasland bevindt (even ten noorden van Maassluis). De Duitse keizer Hendrik II was hierop gedwongen een leger te zenden. Dit leger, op een vloot met eenheden uit Utrecht, Keulen en Luik, kwam onder aanvoering te staan van hertog Godfried van Lotharingen. Het leger ontscheepte zich ergens halverwege de burcht van Dirk III en Vlaardingen waarna het te land optrok richting burcht. Daar liep het vast door de vele dijken en sloten waardoor Godfried gedwongen was een andere route te kiezen. Onderweg terug naar de schepen liep het leger in een hinderlaag en werd het verpletterend verslagen. Dit alles wordt door de monnik Alpertus van Metz in het Latijn beschreven. Deze Alpertus is vermoedelijk geboren in het bisdom Utrecht. Nadat hij monnik was te Metz werd keerde hij waarschijnlijk als kanunnik naar Utrecht terug. Terwijl hij de bevolking ter plekke had beschreven als Friezen die zich verbonden hadden met rovers, vermeldt hij over de verlopen strijd: "Toen het leger van de hertog een terugwaartse beweging moest maken, schreeuwde een schurkachtig familielid der rovers, dat een ieder op zijn leven bedacht moest zijn, dat de voorste gelederen verslagen waren en de hertog gevlucht was." Hij vervolgt verder dat er hierdoor in het leger van de hertog grote paniek uitbrak en men in volle wapenuitrusting de rivier in sprong om de schepen te bereiken. Anderen raakten vast in de moerasbodem. Op dat moment zouden de Friezen toegeschoten zijn en de restanten van het machtige leger in de pan gehakt hebben. Hertog Godfried werd daarbij door de mannen van Dirk III gevangen genomen. Onder de belofte bij de Keizer een goed woord voor hem toe doen werd de Hertog later vrijgelaten. Dirk III heeft waarschijnlijk een bedevaart naar Palestina gemaakt waardoor hij de bijnaam Hierosolymita kreeg. Het gelukte Dirk III tijdens zijn regeringsperiode de macht naar het oosten uit te breiden. Deze uitbreiding ging ten koste van de invloed van de Utrechtse bisschop in dat gebied. Hij nam daarbij onder meer het gebied ten zuidoosten van Alphen, tussen Zwammerdam en Bodegraven, in. Zijn oom, de Duitse keizer Hendrik II, overleed in 1024 kinderloos en Dirk III steunde Koenraad II in diens strijd om de opvolging. Na het overlijden van Dirk III, op 27 mei 1039, vertrok zijn vrouw Othilde terug naar Saksen waar zij op 31 maart 1044 overleed.

  
  

• Bronnen

  [S4] .